نامه اعضای فرشگرد به مدیرکل بیبیسی و مدیر بخش فارسی بیبیسی
در تاریخ چهاردهم دسامبر ۲۰۱۸ در انستیتو مسائل خاورمیانه واشنگتن نشست پرسش و پاسخی برگزار شد با عنوان «چهل سال پس از جمهوری اسلامی: چه در پیش است؟» با حضور شاهزاده رضا پهلوی. در بخشی از این نشست، رضا پهلوی در پاسخ به پرسش مجری برنامه درباره اینکه دولت دونالد ترامپ چگونه میتواند به جنبش دموکراسیخواهان ایرانی کمک کند، به نقش رسانهها اشاره کرد. رضا پهلوی در این بخش از جمله گفت: «یکی از اقداماتی که مسلماً میتواند مفید باشد، این است که به این رسانههایی که ظاهراً به سمت ایران برنامه پخش میکنند، گفته شود که سوگند بقراط یاد کنند؛ که بدین معنی است که «نخست آسیبی نرسان». اینها مؤسساتی هستند که مالیاتدهندگان آمریکایی یا بریتانیایی هزینه آنها را پرداختهاند اما اساساً تحت نفوذ عوامل اصلاحطلبان قرار گرفتهاند که از آن برای حمایت از رژیم استفاده میکنند.»
بخش فارسی بیبیسی در نخستین گزارش خود که در روز پانزدهم دسامبر ۲۰۱۸ از این نشست پخش کرد، ترجمه درستی از این سخنان ارائه داد. اما ساعاتی بعد، کسری ناجی، خبرنگار ارشد بیبیسی فارسی، در توییتر خود، ترجمهای تحریف شده از این سخن ارائه داد و مدعی شد که رضا پهلوی روزنامهنگاران اصلاحطلب را «نفوذیهای رژیم» ایران خوانده و خواهان «کنار گذاشته شدن» آنها از رسانههایی شده که با پول مالیاتدهندگان آمریکایی و بریتانیایی اداره میشوند. او سپس رضا پهلوی را متهم کرد که خواهان «تفتیش عقاید» است و گفت این اظهارات او علیه همه روزنامهنگاران و دموکراسی بوده است.
این توییت کسری ناجی و ترجمه تحریفشده از اظهارات رضا پهلوی، با واکنش شدید گروهی از کاربران ایرانی مواجه شد. از سوی دیگر اما، همین توییت با حمایت برخی دیگر از روزنامهنگاران بیبیسی فارسی و گروهی دیگر از روزنامهنگاران در چند ساعت صدها بار ریتوییت شد؛ به گونهای که این تحریف، پس از چند ساعت به عنوان «واقعیت» مورد قبول بسیاری قرار گرفت.
برای اینکه موضوع بیشتر روشن شود به این روند توجه کنید:
توییت کسری ناجی که ترجمه تحریفشده اظهارات رضا پهلوی بود، ساعتی بعد توسط فرناز فصیحی روزنامهنگار شاغل در والاستریت ژورنال به انگلیسی ترجمه شد. سپس، نگار مرتضوی روزنامهنگار دیگری در ایالات متحده توییت فرناز فصیحی را که در واقع ترجمه توییت کسری ناجی بود، به فارسی ترجمه کرده و به عنوان «دیدگاه روزنامهنگار والاستریت ژورنال» منتشر کرد. همین توییت که در واقع ترجمهی ترجمه توییت کسری ناجی بود، هم توسط کسری ناجی و هم توسط نگین شیرآقایی، دیگر روزنامهنگار شاغل در بیبیسی، به عنوان دیدگاه روزنامهنگار والاستریت ژورنال ریتوییت شد.
اما انگار همه اینها کافی نبود و این ترجمه تحریفشده ساعتی بعد در وبسایت بیبیسی فارسی نیز قرار گرفت. در متن مکتوب گزارشی که لینک آن در انتهای این نامه آمده، ادعا شده که رضا پهلوی خواهان آن شده که روزنامهنگاران اصلاحطلب «فوراً» از رسانههای فارسیزبان خارج از کشور کنار گذاشته شوند. این ترجمه تحریفشده که حتی با ترجمه نخستین گزارش بیبیسی فارسی از این نشست نیز مغایرت دارد، بار دیگر همان شب در برنامه شصت دقیقه این رسانه با اجرای کسری ناجی تکرار شد. کسری ناجی، در مناظرهای که میان یک موافق و یک مخالف رضا پهلوی ترتیب داده بود، بارها مدعی شد که رضا پهلوی خواهان «اخراج» روزنامهنگاران از بیبیسی و دیگر رسانههای فارسیزبان شده و گفت او باید بابت این امر عذرخواهی کند. گذشته از مدیریت این مناظره که بسیار غیرحرفهای بود، تکرار چندباره این دروغ در پربینندهترین بخش خبری بیبیسی فارسی، کمک بیشتری به گسترش این دروغ کرد.
حال، اینجانبان، اعضای شبکه فرشگرد، خواهان آن هستیم که بیبیسی فارسی و روزنامهنگارانش، در تمامی پلاتفرمهایی که این دروغ را در آن گفتهاند، مطلبی منتشر کرده و اذعان کنند که این ترجمهای تحریفشده از اظهارات رضا پهلوی بوده است. این پلاتفرمها شامل وبسایت، بخش خبری شصت دقیقه، توییتر و دیگر شبکههای اجتماعی رسمی بیبیسی فارسی و نیز توییتر شخصی خبرنگارانی میشود که در انتشار این دروغ نقش داشتهاند. شکی نیست که در صورت عدم پاسخگویی سریع، ما حق خود میدانیم که این موضوع را از طرق قانونی، از جمله شکایت به «آفکام» پیگیری کنیم.
شبکه فرشگرد
*اصل این نامه به انگلیسی در تاریخ ۴ ژانویه ۲۰۱۹ به مدیرکل بیبیسی و مدیر بخشی فارسی این فرستنده ارسال شده است.